آبله مرغان(بیماری عفونی اما بسیار واگیردار):

آبله مرغان یک بیماری عفونی و واگیردار، ناشی از ویروس واریسلا زوستر است.

عده‌ای آبله مرغان را با آبله، اشتباه می گیرند و در گفتگویشان با پزشک اعلام می‌دارند که کودک من، به آبله مبتلا شده است.

لازم به ذکر است که آبله، بیش از ۴۰ سال است که در دنیا ریشه‌کن شده و کسی به آن مبتلا نمی‌شود.

علائم:

علامت کلاسیک آبله مرغان، بثورات پوستی است که به تاول های خارش دار و پر از مایع تبدیل  و در نهایت به دلمه تبدیل می شوند.  

 بثورات ممکن است ابتدا روی قفسه سینه، پشت و صورت ظاهر شوند و سپس در تمام بدن از جمله داخل دهان(ضایعاتی شبیه آفت دهان)، پلک ها یا ناحیه تناسلی پخش شوند.

معمولاً حدود یک هفته طول می کشد تا همه تاول ها به دلمه تبدیل شوند

دوره کمون(نهفتگی)آبله مرغان ۱۰ تا ۲۱ روز است.

بثورات اغلب حدود ۵ تا ۱۰ روز طول می کشند.

اگر یک نفر به آبله مرغان مبتلا شود، تا حدود ۹۰ درصد از افراد نزدیک به آن فرد که مصون نیستند نیز، به این بیماری مبتلا می شوند.

علائم دیگری که ممکن است ۱ تا ۲ روز قبل از جوش‌ها ظاهر شوند عبارتند از:

– تب

– از دست دادن اشتها

– سردرد

– خستگی و احساس ناخوشی عمومی

هنگامی که راش آبله مرغان ظاهر می شود، سه مرحله را طی می کند:

۱- برآمدگی هایی به نام پاپول ایجاد می شود که در طی چند روز ایجاد می شوند

۲- تاول های کوچک پر از مایع به نام وزیکول که در حدود یک روز تشکیل می شوند و سپس پاره شده و نشت می‌کنند

۳- پوسته ها و دلمه ها که تاول های شکسته را می پوشانند و چند روز بعد بهبود می یابند.

 بنابراین ممکن است همزمان با برآمدگی، تاول و دلمه  نیز داشته باشید.

تا ۴۸ ساعت قبل از ظاهر شدن بثورات، فرد مبتلا می‌تواند ویروس را به افراد دیگر منتقل کند .

و ویروس تا زمانی که تمام تاول های پاره شده، دلمه نشوند، مسری باقی می ماند و واگیردار است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر فرد مبتلا، علائم زیر را داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کند:

– بثورات به یک یا هر دو چشم گسترش یابد

– بثورات بسیار گرم یا دردناک باشند که این ممکن است نشانه ای از آلوده شدن پوست به باکتری باشد

– همراه با بثورات، علائم جدی تری نیز وجود داشته باشد

– اگر سرگیجه، گیجی جدید، ضربان قلب سریع، تنگی نفس، لرزش، از دست دادن توانایی استفاده از عضلات با هم، سرفه ای که بدتر می شود، استفراغ، سفت شدن گردن یا تب بالاتر از ۳۸.۹ درجه سانتیگراد وجود داشته باشد.

– فرد مبتلا، با افرادی زندگی می کند که هرگز به آبله مرغان مبتلا نشده اند و هنوز واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده‌اند

– فردی در خانوادۀ فرد مبتلا، باردار است

– فرد مبتلا با کسی زندگی می کند که بیماری نقص ایمنی دارد یا داروهایی مصرف می کند که بر سیستم ایمنی بدن تأثیر می گذارد.

– نوزادان

– نوجوانان

– بزرگسالان

-افراد مبتلا به ایدز و سرطان

– بیمارانی که پیوند انجام داده اند

– افرادی که تحت شیمی درمانی، داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی یا استفاده طولانی مدت ازاستروئیدها( کورتن) هستند.

برخی از افرادی که علیه آبله مرغان واکسینه شده اند هم می توانند به این بیماری مبتلا شوند.

با این حال، معمولاً علائم خفیف‌تری با تاول‌های کمتر یا بدون تاول (یا فقط لکه‌های قرمز)، تب خفیف یا بدون تب دارند.

عوارض:

عوارض  در بیماری آبله مرغان هم ممکن است رخ دهد، اما این عوارض در افراد سالمی که به این بیماری مبتلا می شوند شایع نیست.

عوارض جدی آبله مرغان عبارتند از:

– عفونت های باکتریایی پوست و بافت های نرم در کودکان

– عفونت ریه (پنومونی)

– عفونت یا تورم مغز (آنسفالیت، آتاکسی مخچه)

– مشکلات خونریزی (عوارض هموراژیک)

-عفونت خون ( سپسیس)

– کم آبی بدن

برخی از افراد مبتلا به عوارض جدی آبله مرغان ممکن است آنقدر بیمار شوند که نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند.

پس از آبله مرغان، ویروس واریسلا زوستر در بدن به صورت خفته، باقی می ماند

این ویروس خفته در طول عمر فرد، می تواند فعال شده و وی را مبتلا به زونا نماید.

پیشگیری:

بهترین راه برای پیشگیری از آبله مرغان، تزریق واکسن آبله مرغان است.

واکسن آبله مرغان جزو واکسیناسیون روتین کشور ایران نیست و به کودکان تزریق نمی شود.

تزریق واکسن آبله مرغان، ۹۷ درصد موارد، شانس ابتلا به این بیماری را کاهش می دهد.

درمان در خانه برای افراد مبتلا به آبله مرغان:

آبله مرغان در کودکان و افرادی که نقص ایمنی ندارند، درمانی ندارد و فقط کنترل تب و خارش، کمک کننده است.

در مواردی که نقص ایمنی وجود دارد، پزشک تصمیم به تجویز داروی ضد ویروس آبله مرغان می کند.

توجه کنید که داروی ضد ویروس، در هر بیماری که مبتلا به آبله مرغان می‌شود توصیه نمی‌گردد.

چندین کار وجود دارد که می توانید برای کمک به تسکین علائم آبله مرغان و جلوگیری از عفونت های پوستی در خانه انجام دهید:

 1- لوسیون کالامین و حمام خنک با جوش شیرین، بلغور جو دوسر نپخته یا بلغور جو دوسر ممکن است به تسکین مقداری خارش کمک کند

 ۲- سعی کنید ناخن های دست را کوتاه نگه دارید.

خراش ضایعات پوستی را به حداقل برسانید تا از انتشار ویروس به دیگران و از عفونت های پوستی جلوگیری کنید.

 3- اگر به طور تصادفی یک تاول را خراشیدید، دستان خود را حداقل به مدت ۲۰ ثانیه با آب و صابون بشویید

داروهای بدون نسخه:

به هیچ عنوان از آسپرین یا محصولات حاوی آسپرین برای تسکین تب آبله مرغان استفاده نکنید.

 استفاده از آسپرین در کودکان مبتلا به آبله مرغان، می‌تواند سبب سندرم ری شود.

سندروم ری، بیماری شدیدی است که بر کبد و مغز تأثیر می گذارد و می تواند باعث مرگ شود.

در عوض از داروهای غیرآسپرین مانند استامینوفن برای تسکین تب در آبله مرغان استفاده کنید.

آکادمی اطفال آمریکا توصیه می کند در صورت امکان از درمان با ایبوپروفن اجتناب کنید زیرا با عفونت های پوستی باکتریایی تهدید کنندۀ زندگی مرتبط است.

منابع:

مایوکلینیک

CDC