با شروع فصل گرما، میوههای تابستانی هم روانۀ بازار میشوند و به دلیل رنگ و طعم خوب آنها، مورد توجه همه مردم و به ویژه کودکان هستند.
در این مقاله سعی شده است تا در مورد تعدادی از میوه های تابستانی صحبت شود. توجه نمائید که موضوع بحث ما در مورد کودکان بالای یکسال و بزرگسالان است.
در استفاده از میوههای تابستانی، مزاج آنها، مزاج فرد مصرف کننده و مزاج فصل مصرف باید لحاظ گردد تا مفید واقع شده و عوارض جانبی به همراه نداشته باشند.
از دیدگاه طب سنتی، مواد غذایی از جمله میوهها نیز دارای مزاجهای مختلفی هستند.
جدول نام و مزاج و مصلح میوههای تابستانی را از اینجا دانلود کنید.
لازم به یادآوری است که مصلح، از نظر لغوی به معنی اصلاحکننده و نیکوکننده میباشد(لغت نامۀ دهخدا)
از نظر طب سنتی، مصلح غذایی یعنی یک نوع مادۀ غذایی یا گیاه دارویی که مصرف آن به همراه غذای مورد نظر، در اصلاح و تعدیل عوارض جانبی احتمالی آن غذا موثر خواهد بود و هضم غذا را بهتر خواهد.
در زیر، به خصوصیات تعدادی از میوههای تابستانی میپردازیم:
آلبالو:
یکی از میوههای تابستانی و مورد علاقه کودکان و بزرگسالان است.
آلبالوی ترش نیمرس، سرد و خشک است و آلبالوی شیرینِ رسیده، سردی و خشکی آن کمتر و در مواردی رطوبت نیز دارد.
آلبالو، در تسکین تشنگی و تقویت معده و کبد گرم سودمند است.
آلبالو قابض است و استفاده از این میوه برای تقویتکردن معده و کبد گرم، رفع کننده تشنگی مفید بوده و در اسهال و استفراغ صفراوی موثر است.
آلبالو پلو به عنوان یک غذای سنتی ایرانی، خوراکی مفید برای فصل گرم تابستان است.
مصرف زیاد آلبالو برای سردمزاجان توصیه نمیشود.
انجیر:
مزاج آن گرم و تر است (انجیر چه به صورت تازه و چه به صورت خشک، مزاج گرم دارد)
انجیر، رطوبت بخش و ملین است و انجیر تازه برای رفع انواع یبوست توصیه میشود.
شربت انجیر نیز یک نوشیدنی مقوی و مناسب برای اواخر فصل گرماست. میتوان این خیسانده را با مقداری گلاب همراه کرد که خنکتر شود.
انجیر یکی از مفیدترین میوه ها برای تقویت مغز و اعصاب و حافظه است.
انجیر با تقویت قوای جسمی، بدن را نیرومند وصورت را با طراوت میکند.
انجیر در فربه کردن و افزایش وزن، بینظیر است.
خوردن انجیرتازه باعث افزایش نیروی جنسی میشود.
برای افراد سرد مزاج بسیار مناسب است( بهویژه، خشک شدۀ آن)
انگور:
انگور از نظر غذائی، از بهترین میوهها است.
در فصل تابستان میتواند به تنهایی، جایگزین یک وعدۀ غذایی شود.
چاق کننده و مقوی است.
طبع انگور به گونهای است که نیروی جنسی را تحریک میکند.
از خواص انگور، زود هضم بودن آناست ولی میتواند سبب نفخ شود.
بهترین نوع انگور، چه انگوری است؟
بهترین نوع انگور، آن است که پوست آن نازک وهستۀ آن کوچک باشد. در ضمن باید شیرینی آن دلچسب باشد و گلو را نسوزاند.
مصرف انگور برای چه افرادی مضر است و روش کاهش ضرر آن چیست؟
خواص و مزاج انگور به گونهای است که مصرف انگور تازه بهویژه برای افراد دارای معدۀ مرطوب، زیانآور بوده و برای این افراد، مصرف مویز، کشمش و شیره انگور بجای انگورِ تازه، مناسبتر است.
نکات مهم در مصرف با توجه به خواص و مزاج انگور
نوشیدن آب سرد بعد از انگور، بسیار زیان آور است.
مصرف زیاد انگور در یک مرحله، میتواند باعث سنگینی و سوء هضم شود.
آلو:
از میوههای تابستانی ولی با نفخ زیاد است که مورد پسند بزرگسالان و کودکان است.
آلوی سیاه کاملاً رسیده و شیرین از آلوی زرد، سردی کمتری دارد.
در تعدیل حرارت بدن و کاهش تشنگی موثر است.
آلوی شیرین ملیّن خوبی است و به ویژه برای یبوست ناشی از گرم و خشکی در صفراوی مزاجها بسیار سودمند است.
آلوی ترش، تهوع ناشی از برگشت صفرا به معده را کم میکند.
آلو را میتوانید به صورت میوه خام، آش آلو، برگه آلو، رب یا لواشک آلو مصرف کنید.
در مشکلات گوارشی از جمله ضعف هضم و نفخ معده، مصرف میوه خام آن توصیه نمیشود.
شفتالو:
سردی و تری هلو، از شفتالو بیشتر است.
رطوبت دهنده و نرم کنندۀ شکم است ومانع از بروز یبوست میشود.
برگۀ هلو و شفتالو برای پیشگیری و درمان یبوست مفید است.
بدبویی دهان را از بین میبرد.
تقویت کنندۀ قوای جنسی است.
در مزاجهای گرم سبب تحریک اشتها میشود.
مصرف شفتالو برای چه افرادی مضر است؟
برای افراد سرد مزاج و کسانی که به بیماریهای دستگاه عصبی مبتلا هستند
برای افراد با مزاجِ تر، زیان آور است.
افراد مبتلا به دیابت
شلیل:
مناسب افراد گرم مزاج است و تشنگی و حرارت در بدن را کاهش میدهد..
در درمان یبوست، تقویت کبد و تصفیه خون موثر است.
برای کسانی که لاغر، خشکیده و نحیف هستند سودمند میباشند.
اما اگرهمین افراد معدۀ مرطوب داشته باشند مصرف شلیل، بیزیان نیست و میتواند ریفلاکس و نفخ و آبریزش دهان را افزایش دهد.
گلابی:
همانطور که میدانید گلابی یکی از میوههای شیرین فصل تابستان است که خواص زیادی دارد.
با توجه به طبیعت گلابی میتوان گفت این میوه، نشاط آور و مقوی قلب و معده است و دستگاه هاضمه را تقویت میکند.
گلابی شیرین ملین است، باعث تأمین رطوبت بدن و رفع یبوست میشود.
گلابی در رفع تشنگی، تنگی نفس و سوزش مثانه مؤثر است.
خوردن گلابی با معده خالی و نوشیدن آب بعد از خوردن آن، برای بدن مضر میباشد
بهترین نوع گلابی، چه ویژگیهای دارد؟
بهترین نوع گلابی، بزرگ، پوست نازک، شیرین و رسیده است.
مصرف گلابی شیرین برای چه افرادی مضر است؟
گلابی شیرین برای سرد مزاجان و افرادی که معدۀ ضعیف دارند مضر است و باعث نفخ، اسهال و دل درد میشود.
هلو:
جزو میوههای تابستانی مورد علاقۀ کودکان میباشد.
سردی و تری هلو از شفتالو بیشتر است.
رطوبت دهنده و نرم کنندۀ شکم است.
هلو و برگه هلو برای پیشگیری و درمان یبوست مفید است.
در مزاجهای گرم سبب تحریک اشتها میشود.
کسانی که از نفخ و ریفلاکس رنج میبرند، بهتر است که به جای مصرف زردآلو یا هلوی تازه، از برگۀ خشک شدۀ آنها استفاده کنند.
برای سلامت پوست نیز بسیار مفید است.
هلو بهدلیل اینکه مقدار زیادی فیبر دارد، از قند خون میکاهد و خطر ابتلا به دیابت را کاهش میدهد.
جالب است بدانید که هلو برای سلامت چشم نیز بسیار مفید میباشد چون حاوی بتاکاروتن است.
هلو در درمان چاقی و حفظ وزن مناسب بدن، مفید میباشد.
هندوانه:
یکی از بهترین میوههای تابستانی است که کودکان به آن علاقۀ زیادی دارند.
ادرارآور بوده و در درمان سنگ کلیه مفید است.
از تشنگی میکاهد.
مصرف هندوانه با شیر خشت برای تب و دفع خلط مفید است.
بهترین نوع هندوانه
هندوانه انواع مختلفی دارد و بهترین آن، نوع رسیده، شیرین، شاداب، شکننده و ترد آن است.
بهترین زمان مصرف هندوانه
بهترین زمان مصرف هندوانه، بین دو وعدۀ غذا میباشد (زمانی که غذای وعده اول از معده تخلیه شده است).
مصرف هندوانه برای چه افرادی مضر است؟
هندوانه در بدن افراد با غلبه صفرا، به سرعت تبدیل به صفرا میشود. لذا مصرف آن به صفراوی مزاجان
توصیه نمیشود.
هندوانه برای مزاج سرد و در آب و هوای سرد و فصل زمستان مضر است، چون موجب ضعف نیروی جنسی و درد مفاصل میگردد.( قابل توجه کسانی که در شب چله، حتما باید هندوانه بخورند)
مصرف هندوانه در چه زمان مضر است؟
خوردن هندوانه بلافاصله بعد از غذا، موجب اختلال درهضم غذا میشود.
مصرف ناشتای هندوانه، بخصوص در هوای گرم و برای غلبه بر تشنگی، زیان آور است.
امیدوارم با آشنا شدن به خواص میوههای تابستانی، نسبت به انتخاب میوۀ مناسب و مورد علاقۀ فرزندتان، دقت نمائید.