آنفلوانزا یک بیماری ویروسی است که بیشتر در فصل پائیز و زمستان بروز می‌کند. علائم آنفلوانزا به صورت تب، آبریزش بینی، بدن‌درد، گلودرد، سرفه، سردرد است و در بسیاری از موارد، بدون درمان، بهبود می‌یابد.
در بیمارانی که دچار نقص ایمنی بوده و یا داروهای سرکوب‌کننده ایمنی مصرف می‌کنند، بیماری با شدت بیشتری خود را نشان داده و می‌تواند سبب مرگ گردد.
برای پیشگیری از بیماری آنفلوانزا، از واکسن آن استفاده می‌شود. با توجه به اینکه در فصل شیوع این بیماری قرار داریم و بسیاری از مردم در مورد واکسن آنفلوانزا و مواردی که باید واکسن تزریق شود می‌پرسند، در زیر، دستورالعمل مصرف واکسن آنفلوانزای انسانی که توسط معاونت بهداشت-مدیریت بیماری‌های واگیر ارائه شده است، آورده می‌شود. امید است مورد استفاده قرار گیرد.
در چه مواردی واکسن آنفلوانزا تزریق می‌شود:
۱- پرسنل بهداشتی درمانی، خدماتی، اداری و انتظامات شاغل در بیمارستان(اولویت در این گروه با پرسنل شاغل در بخش یا اتاق ایزوله تنفسی، فشار منفی، عفونی، بخش کرونا، فوق تخصصی ریه، آی‌سی‌یو و سی‌سی‌یو، داخلی، اطفال، اورژانس، آزمایشگاه، زایمان و سایر بخش‌های ویژه بیمارستانی مانند انکولوژی، سوختگی و غیره؛
2- کلیه دانشجویان گروه‌های پزشکی که در فصل سرما وارد بخش‌های بیمارستانی می‌گردند مشمول واکسن آنفولانزا می‌باشد؛
۳- کلیه گروه‌های اولویت‌دار در بیمارستان‌های دولتی که زیرمجموعه وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی نمی‌باشند، بیمارستان‌های غیردولتی، خیریه و خصوصی نیز مشمول واکسیناسیون آنفلوانزا می‌باشند؛
4- کلیه پرسنل نظام بهداشتی کشور شاغل در واحدهای تحت پوشش شامل: خانه‌های بهداشت، پایگاه‌های سلامت، تسهیلات زایمانی، مراکز جامع خدمات سلامت و ستادهای شهرستان و استان؛
۵- کلیه پرسنل شاغل در پایگاه های اورژانس پیش بیمارستانی(۱۱۵) با هماهنگی سازمان اورژانس و مدیریت فوریت‌های پزشکی؛
6- کلیه پرسنل مستقل در پایگاه‌های مراقبت بهداشتی مرزی؛
7- پرسنل بهداشتی درمانی شاغل در سایر سازمان‌ها و ادارات دولتی؛
۸- پرسنل سازمان دامپزشکی و سازمان حفاظت محیط زیست در قسمت‌های مرتبط با پرندگان فعالیت می‌نمایند؛
۹- پرسنل نیروهای انتظامی، نظامی و امنیت شاغل در بخش‌های ارائه خدمات بهداشتی درمانی؛
۱۰- بیماران اچ آی وی و ایدز با هماهنگی مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری دانشگاه‌های علوم پزشکی؛
۱۱- بیمارانی که به هر علتی دچار ضعف سیستم ایمنی هستند(اولویت با بیماران مبتلا به بدخیمی با یا بدون شیمی درمانی و رادیوتراپی، گیرندگان پیوند، بیماران دیالیزی، تالاسمی ماژور، آنمی سیکل سل(کم‌خونی داسی شکل)، هموفیلی؛
۱۲- گروه‌های پرخطر در جامعه ایثارگران و جانبازان
۱۳- پرسنل و سالمندان ساکن در مراکز نگهداری سالمندان و معلولین جسمی حرکتی، معلولین عصبی-عضلانی، معلولین ذهنی، بیماران روانی مزمن، کودکان بی‌سرپرست و زنان آسیب‌دیده اجتماعی؛
۱۴- مادران باردار که در فصل شیوع آنفلوانزا باردار هستند یا باردار می‌شوند در معرض جدی ابتلا به آنفلوانزا هستند و پرخطر محسوب می‌شوند لذا بالاترین اولویت جهت دریافت واکسن آنفلوانزا را دارند. زنان تا دو هفته پس از زایمان نیز مشمول این توصیه می‌باشند؛
کسانی که جزو گروه پرخطر محسوب می‌شوند و با درخواست خود و تجویز پزشک می‌توانند از طریق بخش خصوصی و داروخانه‌ها واکسن را دریافت نمایند:
۱۵- افراد دارای بیماری‌های مزمن و زمینه شامل بیماری‌های ریوی من‌جمله آسم، قلبی عروقی، کلیوی، کبدی، نورولوژیک، هماتولوژی، غدد بخصوص دیابت قندی، اختلالات متابولیک؛
۱۶- افراد در گروه سنی ۶ ماه تا ۱۸ سال که تحت درمان طولانی مدت با آسپرین قرار دارند، با توجه به اینکه این افراد در معرض خطر ابتلا به سندروم ری متعاقب عفونت با ویروس آنفلوانزا هستند مشمول دریافت واکسن آنفلوانزای فصلی می‌باشند؛
۱۷- افراد مبتلا به چاقی مفرط و چاقی بیمارگونه با شاخص توده بدنی مساوی یا بیشتر از ۴۰ برای بالغین
۱۸- کلیه مسافرینی که قصد سفر به سایر کشورها را دارند جهت کاهش خطر ابتلا به آنفلوانزا توصیه می‌شود حداقل دو هفته قبل از سفر نسبت به انجام واکسن آنفلوانزا اقدام نمایند.
موارد منع تزریق واکسن آنفلوانزا:
الف) افراد دارای سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به واکسن یا هر یک از اجزای واکسن؛
ب) در گروه‌های زیر واکسن آنفولانزا باید با احتیاط و با تجویز و تحت نظر پزشک با تجهیزات کافی احیای قلبی و ریوی مصرف شود:
افراد دارای حساسیت شدید به تخم مرغ
افرادی که دارای سابقه آلرژی خفیف به تخم مرغ می باشند
افراد دارای سابقه بیماری گیلن باره در طی شش هفته پس از دریافت واکسن آنفولانزای قبلی
افراد دارای بیماری حاد متوسط یا شدید با یا بدون تب
بیماران مشکوک یا مبتلا به کورونا، تا رفع علائم بیماری، مجاز به دریافت واکسن نمی‌باشند
توصیه می‌شود افراد دارای حساسیت و آلرژی که نیازمند دریافت واکسن می‌باشند در مراکز دارای امکانات و تجهیزات کافی احیای قلبی ریوی، اقدام به واکسیناسیون نمایند؛
ج) سن زیر ۶ ماه
نکات مهم هنگام تزریق واکسن غیر فعال آنفلوانزا:
۱- تجویز واکسن غیرفعال آنفلوانزا همزمان با تجویز داروهای ضد ویروسی به منظور درمان یا پیشگیری، منعی ندارد؛
۲- تزریق واکسن غیرفعال آنفلوانزا همزمان ولی در محل متفاوت با سایر واکسن‌ها منعی ندارد و تداخلی در ایجاد ایمنی‌زایی واکسن‌های مذکور نمی‌نماید؛
۳- تجویز واکسن غیرفعال آنفلوانزا در زنان شیرده منعی ندارد؛
۴- حداقل فاصله تزریق واکسن آنفلوانزا از زمان انجام پیوند اعضا، ۴ تا ۶ ماه با نظر پزشک معالج می‌باشد؛
۵- کورتون‌تراپی منعی برای دریافت واکسن غیر فعال تزریقی آنفلوانزا نمی‌باشد؛
۶- واکسن آنفلوانزا باید در دمای ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد در طبقه میانی یخچال و به دور از یخ‌زدگی نگهداری شود؛
7- در هنگام تزریق واکسن آنفلوانزا با توجه به اینکه واکسن در سرنگ‌های آماده شده یکبار مصرف تهیه گردیده است، از هواگیری سرنگ خودداری گردد و در هنگام تزریق، سرنگ به نحوی قرار گیرد که هوای داخل سرنگ در انتهای لولۀ سرنگ قرار گیرد تا کل محتویات ماده واکسن تخلیه گردد.
